Elisabeth Wolffschool Amsterdam
door Inecka Stuve-Bohlmeyer
De Elisabeth Wolffschool, was een echte grachtenschool.
Het zou tot 1880 een politiepost geweest zijn en daarna verbouwd tot openbare lagere school. als je binnen kwam door grote,
hoge zware deuren had je een hall en rechtdoor de trap naar boven.
Aan de linkerkant zaten dan drie lokalen.
Het eerste lokaal met ramen aan de gracht, het tweede lokaal daar achter met ramen aan de binnenplaats en het derde lokaal
ook met ramen aan de binnenplaats.
Daarachter zat dan nog een gymnastieklokaal.
Er waren dan nog een eerste en een tweede verdieping en een zolderverdieping met nog twee lokalen en een soort buitenloopbrug naar de zolder.
Beneden waren de ramen hoog, dus de kinderen konden niet naar buiten kijken.
Het toilet was achter in het lokaal.
Moet je je voorstellen als er 51 kinderen naar de wc moesten!
Toen ik daar kwam in december 1952 of 1953 kreeg ik een eerste klas met 51 leerlingen!
Sommigen zaten met z'n drieen in de bank omdat er anders geen plaats was.
De leerkracht had een hoge lessenaar.
Juffrouw Le Comte was het hoofd.
Leermiddelen waren nog steeds vrij beperkt.
De kinderen werkten vnl. op leien.
Stel je eens voor 51 kinderen die allemaal hun lei pakken........ Griffels die braken etc.
Het waren leuke leerlingen, de meesten waren niet veel luxe gewend.
Het was nog niet zo lang na de oorlog.
We hadden nog blauwe halve schriften met verkeersetiketten. b.v. eerst links en daarna rechts gekeken, de rijweg loodrecht oversteken.
Als je nieuwe pennetjes nodig had voor het schrijven eens in de week in de schoonschriften, dan keek het hoofd alle oude pennetjes na en
zei...die kan nog wel en die kan nog wel etc.
Hoe leg je kinderen uit dat de een wel een nieuw pennetje krijgt en de ander niet.
Dus was het van het magere salaris naar de Franse Bazar om zelf maar een doosje met kroontjespennennetjes aan te schaffen,
zodat je geen leerlingen teleur hoefde te stellen.
Boven stond in het lokaal bij de loopbrug een piano en eens in de week toog ik dan met de hele meute naar boven om te zingen.
Zingen dat ze deden! Het gekke was dat het allemaal toch heel ordelijk ging. De eerste klas van 51 wer een tweede klas van 48 en ook
in de derde klas zaten er nog altijd meer dan 45 leerlingen in de klas.
In het speelkwartier moest de hele groep eerste de Prinsengracht oversteken dan de brug over en weer de Prinsengracht oversteken, zodat we op
het plein voor het Walenweeshuis kwamen, want daar werd gespeeld. dat was best gevaarlijk, want als er een tijdens het spel van de stoep af
vloog, dan was er niet alleen fiets en autoverkeer maar ook de tram!
De Vijzelgracht was ook toen best al druk.
De sfeer onder de collega’s was heel plezierig.
In de binnenstad van Amsterdam waren nog wel meer van dat soort, ouderwetse scholen.
Er was een school op de postzegelmarkt.
Die school was net een doolhof.
Dan was er een school die heette de Burchtschool.
Ik weet niet meer op welke gracht die precies zat, maar daar was alleen een deur aan de gracht en de school lag achter de huizen.
Er was b.v een lokaal met een buitentrap!
En een gymnastieklokaal met pilaren midden in het lokaal.
De Leliegrachtschool was op de Prinsengracht vlak bij de Westertoren.
Daar waren de lokalen aan de binnenplaats zo donker dat er de hele dag licht aan moest!
Als je pas begon, voor mij was dat eind mei 1949 dan viel je in voor juffen die mee gingen met de meester en de kinderen van de zesde
klas die drie dagen op “reis’gingen. Je leerde op die manier heel wat scholen kennen.
Elisabeth Wolffschool op de Prinsengracht hoek Vijzelstraat
van het Walenweeshuis dat aan de overkant op de hoek Vijzelgracht Prinsengracht ligt.
De oude dame met de ronde broche en het grijze haar was mevrouw Le Comte , het hoofd van de school,
rechts daarnaast juffrouw Breman en daarnaast zit ikzelf (juffrouw bohlmeyer),
daarnaast een van de onderwijzers , links vooraan was denk ik de handwerkjuffrouw en daarnaast een
onderwijzeres en daar voor met het donkere colbert en de bril op een onderwijzer en daarnaast een onderwijzeres.
De foto is genomen in 1953
gaat zit naast dat meisje met de dichte ogen Loesje Verwoest .
Ze hadden een cafe op de hoek van het Rembrandtplein en het Thorbeckeplein.
Haar broertje zit bijna vooraan met de geblokte trui.
Rechts met een wit overhemd en stropdas en dan de tweede naar links daarvan ,was een jongen die heette Jobje
en daarnaast met de zwarte trui was denk ik een meisje waarvan de vader een slagerij had op de vijzelgracht.
Als je van dat meisje naar links gaat zit er een jongen met een lichte trui met korte mouwen en keurig over elkaar geslagen armen,
zijn vader had het restaurant de zeven vliegen.
Het is jammer dat ik er destijds niet alle namen achterop had geschreven. dit was een tweede klas,
In de eerste klas zaten er 51 leerlingen in, een paar waren afgevallen bij de overgang of verhuisd en een paar waren ziek,
maar de klas had nog altijd 48 leerlingen!
is het toilet dat achter in het lokaal zat. sommige leerlingen zaten met z'n drieën in de bank wegens plaatsgebrek.
Hoogeveen vergeten. die krengen wilden nooit open en dan moest je ze zijdelings op de grond gooien en vlogen al die
rotlettertjes alle kanten uit.
Ik kwam op die school op 1 december.
Mijn voorgangster was zwaar overspannen vertrokken.
De eerste dag stond ik met mijn armen over elkaar ruim drie kwartier voor die klas te wachten tot het wildebeestenspul
gekalmeerd zou zijn.
Tenslotte werden zo erg nieuwsgierig omdat ik niet schreeuwde en niet bewoog en ging alles zitten.
Gelukkig had ik toen al een paar jaar ervaring in de Indische buurt en kwam ik uit een gezin met drie jongere broertjes.
Mij werd door inspecteur Van Wesemael gezegd als ik kans zag om met Pasen de klas zover te hebben dat ze het tweede leesboekje
van Hoogeveen uit hadden, dat ik dan vast benoemd zou worden zonder commissie.
Die commissie was de schrik van alle tijdelijke leerkrachten.
Al zoekende vond ik de bijdrage over deze lagere (toen opleidings)school meteen foto van de leerkrachten in 1953.
Ik herken enkelen van hen, natuurlijk mej. Le Comte, hier er flink wat ouder uitziend dan dat ik haar heb meegemaakt.
Voor reacties mail naar j.zwart@nostalgiekrant.nl of pienpien2011@hotmail.com
Terug naar de Hoofdpagina http://www.nostalgiekrant.nl/